สารพิษกลุ่ม Trichothecences (TCT) เป็นสารพิษที่สร้างจากเชื้อราตระกูล Fusarium spp. ซึ่งหนึ่งในสารพิษของเชื้อราที่ผลิตออกมาและมีการพบการปนเปื้อนในอาหารไก่และส่งผลกระทบต่อสุขภาพไก่ได้บ่อย มักเป็นกลุ่ม Non-macrocytic และแบ่งออกได้อีกเป็น 2 กลุ่มย่อย คือ กลุ่ม A และ กลุ่ม B โดยกลุ่ม A จะมีความเป็นพิษมากกว่ากลุ่ม B
กลุ่ม A จะประกอบไปด้วย
- T-2 toxin
- HT-2 toxin
- Diacetoxyscirpenol (DAS)
กลุ่ม B ประกอบด้วย
- Fusarenone 3X,
- Deoxynivalenol (DON)
- Nivalenol (NIV)
สารพิษในกลุ่มย่อยที่พบได้บ่อยและก่อปัญหาในสัตว์ปีก คือ
- T-2 toxin โดยมักสร้างจากเชื้อราชนิด Fusarium tricinetum สารพิษชนิดนี้จะทำลายระบบภูมิคุ้มกันโรค พบว่า T2-toxin ทำให้เกิดเนื้อตายและลดจำนวนของ Lymphoid cell ในต่อมไทมัส ม้าม ต่อมน้ำเหลือง และ Bursa of Fabricious และในระดับความเข้มข้นต่างๆ สัตว์ปีกจะแสดงอาการแตกต่างกัน ดังนี้
📌 ระดับ 1-2 ppm ไก่ไข่จะเกิดวิการที่ปาก ปากเปื่อย เป็นแผลที่มุมปาก และระบบทางเดินอาหาร
📌 ระดับ 2 ppm จะทำให้ % การฟักลดลง
📌 ระดับ 4 ppm ไก่เนื้อจะมีการเจริญเติบโตลดลง เกิดวิการที่มุมปาก ซึ่งจะพบแผ่นคล้ายเนยแข็ง เป็นลักษณะสีเหลืองๆ ที่ขอบๆ จงอยปาก เยื่อเมือกเพดานแข็ง มุมปาก และลิ้น
📌 ระดับ 8 ppm ไก่เนื้อพบว่าขนาดของม้ามและ Bursa of fabricious เล็กลง
📌 ระดับ 10-15 ppm จะลดอัตราการเจริญเติบโตของไก่เนื้อ และพบภาวะเลือดออกเนื่องจากมีความผิดปกติในการแข็งตัวของเลือด
- Deoxynivalenol (DON) เป็นกลุ่มหนึ่งที่พบได้บ่อย พบว่าไก่เนื้อที่ได้รับสารพิษในระดับ 1.8 ppm จะไม่มีผลต่ออัตราการตาย การเพิ่มน้ำหนักตัว การเปลี่ยนอาหาร และการกินอาหาร แต่หากสูงกว่า 16 ppm จะเริ่มพบอาการของโรค ดังนี้
📌 ระดับ 16 ppm ไก่เนื้อพบการเพิ่มน้ำหนักตัวลดลง การเปลี่ยนอาหารเป็นเนื้อเลวลง ตับมีขนาดใหญ่ขึ้นและมีภาวะโลหิตจาก
📌 ระดับ > 49 ppm ไก่เนื้อที่พบรอยโรคที่ปาก พบเนื้อตายบริเวณกระเพาะแท้และกระเพาะบด
📌 ระดับ >100 ppm ในไก่งวง ทำให้ผลผลิตไข่ลดลง
📌 ระดับ >116 ppm ไก่เนื้อ พบอัตราการเจริญเติบโตลดลง
#สารพิษ #เชื้อรา #Trichothecences #TCT #สัตว์ปีก